قبل از هر توضیحی بهتر است شما را با مفهوم و داروهای کورتون آشنا کنیم، کورتون ها به عنوان داروهایی شناخته میشوند که با شباهت زیاد به کورتیزول یا همان هورمون های طبیعی ساخته شده اند. نام دیگر این دارو ها استروئید نیز می باشد که این نوع از قرص ها و دارو ها را برخی از ورزشکاران مورد استفاده قرار میگیرند. البته هر کدام از آنها با یکدیگر تفاوت بسیاری در نوع ساخت و مواد اولیه و کاربرد دارد.
قرص پردنیزولون به عنوان یک داروی پر استفاده برای تسکین درد نواحی تورم، خارش پوست و یا واکنش های آلرژیک مورد استفاده قرار میگیرد.
البته ما میخواهیم در این مقاله از کلینیک تخصصی پوست و مو رازی شما را با قرص پردنیزولون آشنا کنیم و بدانیم این نوع کورتون چه تاثیری بر روی افزایش وزن و چاق شدن صورت دارد. در ادامه با ما همراه باشید.
قرص پردنیزولون برای چیست
پردنیزولون دارویی است که برای درمان طیف وسیعی از مشکلات سلامتی از جمله آلرژی ها، اختلالات خونی، بیماری های پوستی، التهاب، عفونت ها و برخی سرطان ها و… استفاده می شود.
به کاهش تورم (التهاب) کمک می کند و همچنین می تواند سیستم ایمنی بدن شما را آرام کند. این به شرایط خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید کمک می کند. (جایی که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به بافت های خود حمله می کند.)
چگونگی مصرف قرص پردنیزولون و زمان مناسب آن
قبل از هر توضیحی باید بدانید که در مصرف این قرص حتما و حتما باید طبق گفته ای پزشک خود پیش برید و این مطلب فقط به عنوان اطلاعات عمومی در سایت کلینیک زیبایی رازی درج شده است.
دوز قرص پردنیزولون
دوز مصرفی پردنیزولون به مشکل سلامتی شما و اینکه آن را به صورت دوره ای کوتاه یا طولانی تر مصرف می کنید بستگی دارد. بهتر است بدانید که دوز مصرفی این دارو معمول بین 5 تا 60 میلی گرم در روز متغیر است اما گاهی اوقات ممکن است دوزهای بالاتر تجویز شود.
نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که در کودکان، دوز ممکن است کمتر از بزرگسالان با مشکل مشابه باشد زیرا بر اساس قد و وزن آنها محاسبه می شود.
کاهش دوز مصرفی پردنیزولون
دوز شما ممکن است بالا یا پایین شود. هنگامی که مشکل یا وضعیت سلامتی شما شروع به بهبودی کرد، احتمالاً دوز شما کاهش می یابد. پزشک ممکن است قبل از اینکه درمان را به طور کامل متوقف کنید، دوز شما را کاهش دهد. این برای کاهش خطر علائم ترک و یا عوارض آن است. در صورت بدتر شدن علائم ممکن است دوز شما افزایش یابد.
نحوه مصرف قرص پردنیزولون
بهتر است پردنیزولون را به صورت تک دوز یک بار در روز، همراه با صبحانه مصرف کنید. به عنوان مثال، اگر دوز شما 40 میلی گرم در روز باشد، ممکن است پزشک به شما بگوید که 8 قرص (8 × 5 میلی گرم) را به طور همزمان مصرف کنید.
دلیل اینکه میگوییم پردنیزولون را با صبحانه مصرف کنید این است که معده شما را ناراحت نکند. مصرف پردنیزولون در صبح همچنین به این معنی است که کمتر بر خواب شما تأثیر می گذارد.
چه مدت باید پردنیزولون مصرف کنیم
این بستگی به مشکل یا وضعیت سلامتی شما دارد. ممکن است شما فقط به یک دوره کوتاه پردنیزولون تا 1 هفته نیاز داشته باشید. ممکن است لازم باشد آن را برای مدت طولانی تری مصرف کنید، حتی برای چندین سال یا حتی تا آخر عمر!
اگر مصرف پردنیزولون را فراموش کردیم چه کنیم
اگر یک دوز پردنیزولون را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تا روز بعد به یاد نیاوردید، نوبت فراموش شده را رها کنید و نوبت بعدی را در زمان معمول مصرف کنید. (دقت کنید به هیچ وجه برای جبران دوبار از آن در یک زمان مصرف نکنید).
اگر اغلب زماتن مصرف را فراموش می کنید، ممکن است تنظیم زنگ هشدار برای یادآوری به شما کمک کند. همچنین میتوانید از داروساز خود در مورد راه‌های دیگر راهنمایی بخواهید تا به شما کمک کند مصرف داروی خود را به خاطر بسپارید.
روش قطع قرص پردنیزولون
قطع ناگهانی مصرف پردنیزولون می تواند خطرناک باشد، به خصوص اگر برای مدت طولانی از دوز بالا استفاده کرده باشید. عوارض جانبی متعددی را برای شما به ارمغان بیاورد و سلامتتان را به شدت به خطر بیاندازد. پس هیچوقت به طور خودسرانه و یهویی مصرف پردنیزولون را قطع نکنید. برخی از عوارض قطع یهویی قرص پردنیزولون شامل موارد زیر هستند:
- خستگی شدید
- ضعف
- بدن درد
- درد شدید مفاصل
اگر بیش از چند هفته پردنیزولون مصرف کرده باشید یا روزانه بیش از 40 میلی گرم مصرف کنید، این عوارض جانبی به احتمال زیاد رخ می دهد. بنابراین اینگونه میتوان نتیجه گرفت که پزشک تصمیم نهایی را خواهد گرفت و ایشان به طور کامل سعی میکنند با برنامه ای جدید به طور تدریجی دوز مصرفی را کم کرده و در نهایت مصرف این دارو را کلا قطع کنند.
چه کسانی میتوانند از پردنیزولون استفاده کنند؟ و چه کسانی نمیتوانند؟!
به طور کلی با تشخیص پزشک این نوع دارو را در مدل های مختلف افراد بزرگسال و کودکان میتوانند به راحتی مصرف نمایند. ولی بهتر است شما با افرادی که نمیتوانند از این دارو استفاده کنند آشنا بشید.
برای اطمینان از بی خطر بودن پردنیزولون برای شما، قبل از مصرف آن را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید اگر شما دارای شرایط زیر هستید؛
تا به حال به پردنیزولون یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشته باشید
عفونت (از جمله عفونت چشم) یا هر زخم التیام نیافته ای داشته باشید در حال تلاش برای باردار شدن هستید، در حال حاضر باردار هستید یا در حال شیردهی هستید.
اخیراً با فرد مبتلا به آبله مرغان یا سرخک در تماس بوده اید
- اگر با مشکلات سلامت روان درگیر هستید
- مشکلات قلبی دارید یا اخیرا سکته قلبی داشته اید
- در طول شبانه روز فشار خون بالایی دارید
- دیابت دارید
تیروئید کم کار دارید
- زخم معده دارید
- با پوکی استخوان روبرو هستید
قرص پردنیزولون و چاقی صورت
افزایش وزن یکی از عوارض جانبی رایج پردنیزولون است. پردنیزولون همچنین می تواند باعث توزیع مجدد چربی در صورت، پشت گردن و شکم شود، اگرچه این تغییرات از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به طور کلی، هر چه دوز بالاتر و درمان طولانی‌تر باشد، تغییرات بیشتر است.
افزایش وزن هنگام مصرف پردنیزولون معمولاً به دلیل احتباس مایعات و افزایش دریافت کالری به دلیل افزایش اشتها میباشد. علاوه بر این، افراد مبتلا به بیماری های ریوی در حفظ فعالیت بدنی مشکل بیشتری خواهند داشت که جز عوارض این دارو میباشد.
کنترل افزایش وزن با مصرف قرص پردنیزولون
اگر شما در حین مصرف این قرص با افزایش وزن روبرو شدید نباید به طور خودسرانه از مصرف آن خودداری نمایید. بلکه بهترین کار این است که در اولین زمان ممکن با پزشک سلامت خود ارتباط بگیرید تا ایشان تصمیم بگیرند که برای شما داروی های دیگری تجویز نمایند یا در کنار مصرف آن با فعالیت های دیگری نیز انجام دهید. به طور کلی موارد زیر را میتوانید برای کنتزل افزایش وزن در حین مصرف پردنیزولون در نظر بگیرید.
کنترل احتباس مایعات در حین مصرف قرص پردنیزولون
احتباس مایعات را می توان با خوردن یک رژیم غذایی کم سدیم – حداکثر 2000 میلی گرم در روز – و پتاسیم بیشتر کنترل کرد. به طور کلی شما میتوانید با مصرف مواد غذایی زیر این مورد را کنترل کنید و از افزایش هرچه بیشتر وزن خود جلوگیری نمایید؛
- زردآلو
- سیب زمینی آب پز
- موز
- طالبی
آلو خشک شده
- شیر
- آب پرتقال
- کشمش
- گوجه فرنگی
- ماست
کنترل افزایش وزن با قرص پردنیزولون در اثر دریافت کالری زیاد
پردنیزولون اشتها را افزایش می دهد و در نتیجه کالری دریافتی را افزایش می دهد. کنترل این افزایش اشتها می تواند دشوار باشد. در زیر چند نکته برای کنترل میزان کالری و کیفیت مواد مغذی دریافتی را برای شما توضیح دادیم:
وعده های غذایی کوچک و مکرر با ارزش غذایی بالا بخورید.
سعی کنید در طول روز مثلا 7 وعده کوچک ولی مغذی مصرف کنید. یعنی همانند ایام قدیم نشینید دو بشقاب قورمه سبزی برای ناهار میل کنید و تا شب منتظر بمانید. در این ایام و دوران مصرف قرص پردنیزولون بهترین راهکار برای کنترل کالری دریافتی مصرف کوتاه وعده های غذایی ولی مکرر می باشد.
از یک رژیم غذایی پر پروتئین و کم کربوهیدرات استفاده کنید
طبق تحقیقات انجام شده توسط دانشمندان در این زمینه مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات و پروتئین بالا حداقل به اندازه یک رژیم غذایی کم کالری سنتی که دارای چربی کم و کنترل شده است برای کاهش وزن موثر می باشد. یک رژیم غذایی با پروتئین بالا نیز ممکن است در کنترل اشتها و کمک به کم شدن آن موثر باشد.
کربوهیدرات ها را به شکل میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید
پردنیزولون تمایل به افزایش سطح گلوکز یا قند در خون دارد که می تواند باعث افزایش چربی بدن یا دیابت در برخی افراد شود. مهم است که از کربوهیدرات های «ساده» و شیرینی های غلیظ مانند کیک، کلوچه، مربا، عسل، چیپس، نان های بسیار شیریت، آب نبات و سایر غذاهای فرآوری شده اجتناب کنید. این به پایین نگه داشتن قند خون کمک می کند.
چربی اشباع و کلسترول را محدود کنید
گوشت بدون چربی، مرغ و ماهی را انتخاب کنید. از غذاهای سرخ شده و غذاهای حاوی روغن اضافی، کره، سس مایونز و مانند آن خودداری کنید.
غذاهای غنی از کلسیم بخورید
پردنیزولون ممکن است توانایی بدن شما در استفاده از کلسیم را تغییر دهد. سعی کنید روزانه چهار وعده غذای غنی از کلسیم مصرف کنید تا از پوکی استخوان جلوگیری کنید. با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا از مکمل های کلسیم میتوانید استفاده کنید یا خیر.
برخی از مواد غذایی که دارای کلسیم هستند را در ادامه برای شما شرح دادیم که به راحتی میتوانید از آن ها استفاده نمایید؛
افزایش وزن با قرص پردنیزولون به دلیل کاهش فعالیت بدنی
ابتلا به بیماری ریوی فعالیت بدنی را دشوارتر می کند. و با مصرف قرص چاقی پردنیزولون شما دیگر نمیتوانید فعالیت های بدنی زیادی داشته باشید و در پی آن با افزایش وزن زیاد روبرو خواهید بود. بنابراین یک برنامه ورزشی روزانه مانند پیاده روی، ورزش در باشگاه یا در خانه کالری را می سوزاند، به جلوگیری از تحلیل عضلات و استخوان کمک می کند و حس خوب بودن شما را بهبود می بخشد.
برنامه ورزشی شما باید شامل تمرینات هوازی باشد که کالری می سوزاند و تناسب اندام قلبی عروقی را بهبود می بخشد و تمرینات با وزنه متوسط که عضلات را تقویت می کند و از پوکی استخوان جلوگیری می کند. با یک برنامه پیاده روی ساده شروع کنید.
نکته کلیدی داشتن یک برنامه ورزشی منظم است. برنامه توانبخشی ریوی یک راه عالی برای یادگیری نحوه ورزش کردن با وجود تنگی نفس و خستگی است – به علاوه شما در مورد بیماری ریه یاد خواهید گرفت و تشویق های زیادی دریافت خواهید کرد.
انواع قرص پردنیزولون
این قرص دارای مدل های مختلف با دوز های مصرفی متفاوت می باشد که مصرف آن ها برای هر شخصی با توجه به شرایط سنی، جسمی و روانی به تشخیص پزشک مجاز میباشد. به طور کلی این دارو را میتوان با سه نام زیر شناخت:
- پردنیزولون
- پردنیزولون فورت
- پردنیزولون استات
پردنیزولون فقط با نسخه به صورت قرص و شربت در دسترس است. همچنین می توان آن را به صورت تزریقی نیز انجام داد، اما این معمولاً فقط در بیمارستان انجام می شود.
عوارض قرص پردنیزولون
هر چه دوز پردنیزولون مصرفی بیشتر باشد و مدت زمان بیشتری آن را مصرف کنید، احتمال بروز عوارض جانبی بیشتر می شود.
اگر روزانه دوز نسبتاً کم پردنیزولون مصرف کنید، احتمال بروز عوارض جانبی کمتر است.
نکته مهم در مورد عوارض داروی پردنیزولون این میباشد که اگر شما چند هفته از آن استفاده کرده اید تحت هیچ شرایطی نباید سر خود مصرف آن را قطع کنید. چرا که بهتر است با پزشک مشورت کنید تا احتمال بروز عوارض را کمتر کنید.
برخی از عوارض جانبی، مانند ناراحتی معده می توانند بلافاصله رخ دهند. برخی دیگر، مانند چاق شدن صورت، پس از هفته ها یا ماه ها اتفاق می افتد.
برخی از عوارض شایع پردنیزولون
- افزایش وزن
- سوء هاضمه
- احساس بی قراری
- مشکلات خواب و کم خوابی
- عرق کردن زیاد
- تنگی نفس و تورم
- بهبود نیافتدن آسیب های پوستی مانند کبودی
- ایجاد گرفتی و درد در پا ها و پشت گردن
- سر درد
- حالت تهوع
- ایجاد تداخل در دوره های قاعدگی
قابل ذکر است استروئیدها می توانند بر روی سیستم رشد کودکان تاثیر مستقیمی بگذارند. اگر کودک شما در حین استفاده از پردنیزولون با سرعت طبیعی رشد نمی کند و تداخلی در روند بزرگ شدن دارد، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جدی و خطرناک قرص پردنیزولون
اگر دوز بالاتری از پردنیزولون مصرف کنید یا بیش از چند هفته آن را مصرف کرده باشید، احتمال بروز عوارض جانبی جدی بیشتر است. برخی از این عوارض شامل موارد زیر می باشند؛
- درجه حرارت بالای بدن، لرز، گلودرد بسیار، درد گوش یا سینوس، سرفه، بزاق بیشتر یا تغییر رنگ بزاق (زرد و احتمالاً همراه با رگه‌های خون)، درد هنگام ادرار کردن (این موارد میتوانند نشانه ای عفونت باشند)
- خواب‌آلودگی شدید یا گیجی، احساس تشنگی یا گرسنگی شدید، ادرار کردن بیش از حد ( این موارد میتوانند نشانه‌های قند خون بالا باشند)
ناراحتی شدید معده همراه با استفراغ، سرگیجه یا بیهوشی بسیار بد، ضعف عضلانی، احساس خستگی بسیار، تغییرات خلقی، از دست دادن اشتها و کاهش وزن ( این موارد می تواند نشانه مشکلات غده فوق کلیوی باشد)
درد یا ضعف عضلانی، گرفتگی عضلات، یا تغییرات در ضربان قلب ( این موارد می توانند نشانه هایی از سطوح پایین پتاسیم باشند)
معده درد شدید، کمردرد شدید، ناراحتی شدید معده یا بیمار هستید ( این موارد می تواند نشانه مشکلات پانکراس باشد)
بروز مشکلات خلق و خوی
هنگام مصرف پردنیزولون ممکن است متوجه تغییرات خلقی و مشکلات سلامت روان شوید. که عوامل زیر را میتوان از عوارض این دارو در این بخش نام برد:
احساس افسردگی
احساس اضطراب، مشکلات خواب، مشکل در فکر کردن، یا سردرگمی و از دست دادن حافظه
احساس، دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند (توهم)
داشتن افکار عجیب و ترسناک، تغییر رفتار خود یا داشتن احساس تنهایی
عوارض قرص پردنیزولون برای کودکان
مصرف پردنیزولون در دوزهای بالاتر برای مدت طولانی می تواند رشد طبیعی کودکان و نوجوانان را کند کند.
پزشک کودک شما تا زمانی که فرزندتان این دارو را مصرف می کند، قد و وزن او را به دقت بررسی می کند. این به آنها کمک می کند تا هر گونه کندی رشد کودک شما را تشخیص دهند و در صورت نیاز درمان خود را تغییر دهند. البته اگر نگران رشد کودکتان هستید باید عرض کنیم که این کندی نمیتواند برای افزایش وزن و قد او در بزرگسالی تاثیری بگذارد.
سوالات متداول در مورد قرص پردنیزولون
ایا قرص پردنیزولون برای سرفه خوب است
بله این دارو میتواند با خاصیت های التهابی که دارد برای سرفه و گلو درد خوب باشد.
تاثیر قرص پردنیزولون بر قاعدگی
این دارو همانطور که در بالا عرض کردیم به دلایل استفاده از مواد اولیه مختلف در تولید آن یکی از عوارض های شایع آن تاثیر بر قاعدگی است و میتوان بازه های زمانی قاعدگی را مختل کند.
قرص پردنیزولون قبل و بعد از انتقال
این قرص میتواند بر روی سلامت فرزند شما تاثیر گذار باشد و به طور کل پزشکان مصرف آن را در دوران بارداری و شیردهی منع میکنند. اگر شما از این قرص مصرف میکردید و تازه متوجه شدید که حامله هستید بهتر است بدون انجام کار خودسرانه ای با پزشک مشورت کنید.
قرص پردنیزولون برای اگزما تاثیر گذار است
یکی از قرص های خوبی که در درمان اگزما تاثیر گذار است پردنیزولون می باشد.
قرص پردنیزولون برای کرونا موثر است
از این قرص که به عنوان بهترین قرص های کورتون نیز شناخته میشود به گفته ای برخی از پزشکان میتوان برای درمان کرونا استفاده کرد ولی مجدد تاکید میکنیم برای حفظ جان خود و تضمین سلامتی بهتر است با پزشک مشورت کنید.
قرص پردنیزولون برای سرماخوردگی خوب است
این دارو به دلایل خاصیت های خود همانطور که در درمان گلودرد و سرفه خشک مناسب بود میتواند برای سرماخوردگی نیز مناسب باشد.
قرص پردنیزولون برای پوست صورت چه تاثیری دارد
این قرص میتواند یکی از داروهایی باشد که باعث چاق و سفت شدن سریع صورت میشود. البته مصرف خودسرانه ای آن میتواند عوارض بسیار ناگواری را در پی داشته باشد.
قرص پردنیزولون و تکرر ادرار
همانطور که در بخش عوارض دارو توضیح دادیم یکی از عوارض شایع پردنیزولون ادرار بیش از حد از طول شبانه روز می باشد.
جلوگیری از سقط با پردنیزولون امکان پذیر است؟
استفاده از این دارو در اوایل بارداری برای جلوگیری از سقط جنین بسیار شابع است و پزشک به افرادی که چندین بار سقط کرده اند این دارو را تجویز میکنند.
آیا قرص پردنیزولون چاق کننده است
بله این قرص قطعا چاق کننده می باشد و در مدت زمان بسیار کمی نیز تاثیر زیادی بر روی وزن افراد میگذارد. این تاثیر گذاری در نواحی مختلف اتفاق می افتد که، گردن، ران ها، پهلو و صورت را میتوان نواحی چاق شده نام برد.
چگونه عوارض قرص پردنیزولون را کم کنیم
برای کم کردن عوارض این دارو در قدم اول شما باید با پزشک خود مشورت کنید تا ایشان برنامه زمانی مناسبی را برای کم کردن عوارض و حتی کم کردن دوز مصرفی برای شما در نظر بگیرند.
آیا قرص پردنیزولون خواب اور است
این قرص عوارض بسیار زیادی را میتواند برای کسانی که بدون مشورت پزشک استفاده میکنند در پی داشته باشد. اختلال در خواب یکی از شایع ترین عوارض پردنیزولون می باشد که به گفته ای پزشکان بیشتر باعث کم خوابی میشود.
قرص پردنیزولون را چه موقع بخوریم
بهترین زمان مصرف این قرص همراه با صبحانه میباشد.
ایا قرص پردنیزولون سیستم ایمنی را ضعیف میکند
به طور کلی در نگاه اول میتوان گفت که بله این قرص سیستم ایمنی را ضعیف میکند ولی خوردن آن دلایل خاص خود را دارد و به عنوان یک روند درمانی حساس محسوب میشود.
همچنین بخوانید : قیمت کولر گازی الجی 36000 سامسونگ
